VIII – 3: Konrad Lorenz, czyli o jednym takim, co rozmawiał ze zwierzętami, Łukasz Kwiatek

Laureat nagrody Nobla z medycyny i fizjologii (z 1973 r.) Konrad Lorenz był wybitnym austriackim badaczem mechanizmów zachowania się zwierząt i faktycznym twórcą nowoczesnej etologii.

Najbardziej znany z eksperymentów z gęsiami gęgawami, na podstawie których odkrył zjawisko wdrukowania (sprawiając, że nowo wyklute gęsi uważały go za swoją matkę), przez całe życie badał zachowania, zwłaszcza terytorialne i godowe, najróżniejszych gatunków, przede wszystkim ryb koralowych i ptaków. W swoim domu prowadził prawdziwą menażerię i niczym doktor Dolittle rozmawiał ze swoimi licznymi podopiecznymi – doskonale naśladując ich gesty czy okrzyki.

Lorenz dał się również poznać jako człowiek obdarzony wyjątkowym talentem literackim – swoje niezwykłe przygody z pracy i życia ze zwierzętami opisał w wielokrotnie wydawanych, pełnych humoru „Rozmowach ze zwierzętami”, natomiast w tłumaczonych na wiele języków książkach takich jak „Tak zwane zło”, „Regres człowieczeństwa” czy „Po drugiej stronie zwierciadła” zawarł rozważania dotyczące pochodzenia agresji i moralności oraz wnikliwie przyglądał się ludzkiej naturze.

Wykład przybliży postać Konrada Lorenza, jego wpływ na rozwój nauki oraz filozoficzne poglądy tego wybitnego badacza i przenikliwego myśliciela.

***

Motywem przewodnim ósmego cyklu „Granic Nauki” – wykładów popularnonaukowych – będą badania wyróżnione Nagrodą Nobla oraz te, których autorzy otrzymali mniej prestiżową, ale także pożądaną nagrodę IgNobla (nazywaną też Antynoblem), przyznawaną za badania, które „najpierw śmieszą, a potem zmuszają do myślenia”.

Razem z wykładowcami – zarówno znanymi uczonymi, jak i młodymi naukowcami – spróbujemy pokazać, że wielu laureatom Nagrody Nobla nie brakowało poczucia humoru, które czasem wytyczało kierunek ich naukowych dociekań, a autorom humorystycznych prac nagradzanych IgNoblem – naukowej przenikliwości i dbałości o merytoryczną jakość badań.